Ju Wenjun po raz 5. zostaje mistrzynią świata

Ju Wenjun po raz 5. zostaje mistrzynią świata

Awatar użytkownika Colin_McGourty
| 1 | Relacja z wydarzenia szachowego

W Meczu o Mistrzostwo Świata Kobiet 2025 GM Ju Wenjun pokonała GM Tan Zhongyi 6,5-2,5, zostając czwartą kobietą w historii, która zdobyła tytuł mistrzyni świata pięć razy. Ju, która dzierży tytuł nieprzerwanie od 2018 roku, przypieczętowała swój sukces na trzy partie przed końcem meczu, pewnie remisując partię nr 9. Za zwycięstwo Ju otrzyma nagrodę w wysokości 300  tys. euro, a Tan otrzyma 200  tys. euro.

Dotychczas wszystkie mecze Ju rozstrzygały się dopiero w ostatniej partii, ale tym razem, mimo że przegrała drugie starcie, cztery kolejne zwycięstwa sprawiły, że całkowicie zdominowała swoją rywalkę.

Mecz o Mistrzostwo Świata Kobiet 2025

Imię i nazwisko Ranking 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 Wynik
  Tan Zhongyi 2555 ½ 1 0 ½ 0 0 0 0 ½ . . . 2,5
  Ju Wenjun 2561 ½ 0 1 ½ 1 1 1 1 ½ . . . 6,5

34-letnia arcymistrzyni z Chin po raz pierwszy zdobyła tytuł mistrzyni świata w 2018 roku, wygrywając mecz z Tan, a później tego samego roku obroniła go w turnieju pucharowym z udziałem 64 zawodniczek. Następnie udanie broniła tytułu w meczach z GM Aleksandrą Goryachkiną (2020) oraz GM Lei Tingjie (2023). Jej siedmioletnie panowanie potrwa teraz co najmniej do kolejnego meczu, który zaplanowano na lata 2026–2027.

Mistrzynie świata

Po dzisiejszym triumfie Ju znalazła się w wąskim gronie zawodniczek, które sięgały po mistrzostwo pięć lub więcej razy, a są to: Vera Menchik, Nona Gaprindashvili i Maia Chiburdanidze.

# Zawodniczka Daty Zwycięstwa Lata, w których zwyciężała
1 Vera Menchik 1927-44 8 1927, 1930, 1931, 1933, 1935, 1937 (2), 1939 
2 Lyudmila Rudenko 1950-53 1 1950
3 Elisaveta Bykova 1953-56, 1958-62 3 1953, 1958, 1959
4 Olga Rubtsova 1956-58 1 1956
5 Nona Gaprindashvili 1962-78 5 1962, 1965, 1969, 1972, 1975
6 Maia Chiburdanidze 1978-91 5 1978, 1981, 1984, 1986, 1988
7 Xie Jun 1991-96, 1999-2001 4 1991, 1993, 1999, 2000
8 Susan Polgar 1996-99 1 1996
9 Zhu Chen 2001-04 1 2001
10 Antoaneta Stefanova 2004-06 1 2004
11 Xu Yuhua 2006-08 1 2006
12 Alexandra Kosteniuk 2008-10 1 2008
13 Hou Yifan 2010-12, 2013-15, 2016-17 4 2010, 2011, 2013, 2016
14 Anna Ushenina 2012-13 1 2012
15 Mariya Muzychuk 2015-16 1 2015
16 Tan Zhongyi 2017-18 1 2017
17 Ju Wenjun 2018-obecnie 5 2018 (2), 2020, 2023, 2025

Więcej informacji: Wszystkie mistrzynie świata

Finałowa partia Meczu o Mistrzostwo Świata Kobiet 2025. Fot. Anna Shtourman/FIDE.

Przystępując do środowej partii, Tan Zhongyi była świadoma, że jej zadanie jest niezwykle trudne, a wręcz graniczy z cudem – by doprowadzić do dogrywek, musiałaby bowiem wygrać cztery partie z rzędu.

Słynne chińskie powiedzenie głosi, że „nawet najdłuższa podróż zaczyna się od pierwszego kroku”, jednak Ju nie miała najmniejszego zamiaru dopuścić, by Tan ten krok wykonała. Pretendentka do tytułu mistrzyni świata skomplementowała swoją rywalkę, mówiąc: „Grała bardzo dobrze”.

Partię nr 9 przeanalizował GM Rafael Leitao.

Obie szachistki stanowią wzór dla przyszłych pokoleń chińskich graczy, dlatego pięknym akcentem było to, że to właśnie dzieci wykonały uroczyste pierwsze posunięcia w ostatniej partii meczu.

Po raz piąty z rzędu Ju rozpoczęła od 1.e4, a Tan po raz piąty odpowiedziała 1...c5, czyli obroną sycylijską. Zapytana podczas konferencji prasowej o brak różnorodności w debiutach, wyjaśniła: 

Uważam, że moja wiedza debiutowa jest dość szeroka. Mam poczucie, że przebieg partii nie wynikał z problemów debiutowych, dlatego nie zmieniałam swojego repertuaru.

Jak we wszystkich partiach tego meczu, zawodniczki szybko zeszły z utartych ścieżek, grając nowe ruchy 5.We1 Sd4.

Wkrótce na szachownicy powstała dynamiczna pozycja, choć z wyraźnym wskazaniem na korzyść dla Ju.

Partia z Titled Tuesday rozegrana niespełna 12 godzin wcześniej była szalona, ale mistrzyni świata kobiet nie miała ochoty na komplikacje i zdecydowała się na uproszczenia – ruchem 17.Hb3 oddała piona d4 i zrezygnowała z całej przewagi białych w zamian za pozycję, którą słusznie oceniła jako remisową.

Nawet gdyby Tan chciała jeszcze zawalczyć, nie miała zbyt wielu możliwości. Nadmierna ambicja mogłaby tylko doprowadzić do piątej z rzędu porażki, dlatego zagrała ostrożnie, a partia błyskawicznie zmierzała do logicznego finału. Ju po raz piąty została mistrzynią świata!

Choć wynik mógł wskazywać na to, że mecz był dość jednostronny, Ju przypomniała, iż jego początek wcale nie był łatwy:

Początek tego meczu nie ułożył się po mojej myśli, ale kiedy […] wyrównałam stan meczu, zaczęłam grać coraz pewniej i weszłam w swój rytm.

Zaczęłam grać coraz pewniej i weszłam w swój rytm.

— Ju Wenjun

Podczas ostatniej partii Ju Wenjun miała wszystko pod kontrolą. Fot. Anna Shtourman/FIDE.

Choć po drugiej partii Ju na moment ustępowała Tan w rankingu na żywo, ostatecznie zakończyła mecz jako zdecydowanie najwyżej notowana aktywna zawodniczka – z wynikiem 2580,1 (Hou Yifan, czterokrotna mistrzyni świata, praktycznie zakończyła już swoją profesjonalną karierę). Tan spadła natomiast na piąte miejsce w rankingu.

Cztery zwycięstwa z rzędu Ju Wenjun zmieniły wszystko! Żródło: 2700chess.

Zdaniem Ju, jej rywalka nie zdołała zaprezentować w tym meczu swoich najlepszych szachów:

Mam wrażenie, że zagrała poniżej swoich możliwości. Nie jestem pewna, ale być może stres po piątej partii wpłynął na jej grę – zdecydowanie stać ją na więcej niż pokazała w tym meczu.

Tan zauważyła, że czeka ją jeszcze sporo pracy:

Wydaje mi się, że ten mecz o tytuł mistrzyni świata obnażył niektóre moje braki, i jeśli chcę dalej kontynuować swoją przygodę z profesjonalnymi szachami, muszę je naprawić podczas dalszych przygotowań.

Widać było, że już przed finałową partią Tan Zhongyi pogodziła się z porażką w meczu. Fot. Anna Shtourman/FIDE.

Zapytana o swoją ulubioną partię, Tan – być może ku ogólnemu zaskoczeniu – wskazała partię nr 7, czyli pierwsze starcie, które odbyło się w Chongqing. Był to pojedynek pełen zwrotów akcji, w którym miała realne szanse na zwycięstwo czarnymi. To właśnie tę partię uznała za punkt zwrotny meczu.

Stworzyłam w tej partii sporo szans i miałam szansę zagrać kilka ciekawych wariantów, ale niestety je przeoczyłam i poniosłam porażkę. Po tej partii poczułam, że sytuacja meczowa stała się niemal beznadziejna.

Gdyby Tan odniosła wtedy zwycięstwo, powtórzyłaby sytuację z 2018 roku, kiedy to wygrała pierwszą partię w swoim rodzinnym mieście i zbliżyła się do rywalki na jeden punkt. Tym razem jednak przegrała i zamiast tego różnica pomiędzy zawodniczkami wzrosła do trzech punktów. Kolejna partia, czyli czwarte zwycięstwo z rzędu, to z kolei ulubione starcie wybrane przez Ju.

Teraz Ju Wenjun musi jeszcze odebrać swoje trofeum! Fot. Anna Shtourman/FIDE.

Obie zawodniczki wyraziły wdzięczność swoim sekundantom. Ju wspomniała, że główną pracę pod kątem szachowym wykonywali arcymistrzowie Ni Hua i Maxim Matlakov. W sztabie Tan znaleźli się GM Jeffery Xiong i jego ojciec Wayne. Pretendentka podkreśliła, że ich wsparcie „naprawdę złagodziło smutek po przegranej w tym meczu”.

Szachowych kibiców z pewnością ucieszy fakt, że po krótkiej przerwie obie zawodniczki w najbliższych miesiącach ponownie usiądą przy szachownicy. Tan najpierw zagra w finale cyklu Women’s Grand Prix w Austrii (5-16 maja), a następnie wystąpi w TePe Sigeman Tournament w Malmö w Szwecji (20-26 maja), gdzie jej rywalami będą m.in. GM Vidit Gujrathi, GM Richard Rapport i GM Yagiz Kaan Erdogmus. Z kolei Ju wspomniała o meczu, który rozegra w Chinach, a także turnieju Norway Chess (26 maja - 6 czerwca), w którym wystąpi również inny szachista, mający na swoim koncie pięć tytułów mistrza świata (w sekcji Open zagra GM Magnus Carlsen).

  Gdzie można było śledzić Mecz o Mistrzostwo Świata Kobiet 2025?
Relację z Mistrzostw Świata Kobiet FIDE 2025 można było śledzić na kanałach Chess24 na Twitchu i YouTubie. Pełne informacje są także dostępne na naszej stronie z wydarzeniami.


Transmisję prowadziły IM Jovanka Houska oraz IM Irene Sukandar

Mecz o Mistrzostwo Świata Kobiet FIDE 2025 to najważniejsze wydarzenie tego roku w szachach kobiecych. Obrończyni tytułu, GM Ju Wenjun, mierzyła się z pretendentką, GM Tan Zhongyi, w meczu, który miał rozstrzygnąć, która z nich sięgnie po tytuł mistrzyni świata. Mecz rozpoczął się 3 kwietnia w Szanghaju, a jego pula nagród wynosiła 500  tys. euro.


Poprzednie artykuły

Colin_McGourty
Colin McGourty

Colin McGourty led news at Chess24 from its launch until it merged with Chess.com a decade later. An amateur player, he got into chess writing when he set up the website Chess in Translation after previously studying Slavic languages and literature in St. Andrews, Odesa, Oxford, and Krakow.

więcej od Colin_McGourty
Duda musi gonić stawkę, choć po turnieju szachów szybkich nadal brak wyraźnego faworyta

Duda musi gonić stawkę, choć po turnieju szachów szybkich nadal brak wyraźnego faworyta

Firouzja pokonuje Praggnanandhę i dogania lidera; trzy remisy Dudy

Firouzja pokonuje Praggnanandhę i dogania lidera; trzy remisy Dudy